Προσεχή Έργα για την Πράσινη και Ψηφιακή Αναβάθμιση του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λάρνακας με τη συνεισφορά του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) Κύπρου αντικατοπτρίζει τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας για αξιοποίηση πόρων ύψους €1,2 δισ. που θα διατεθούν στην Κύπρο για την περίοδο 2021-2026, από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) της ΕΕ, που είναι μέρος του έκτακτου μέσου χρηματοδότησης της ανάκαμψης και εξόδου της ΕΕ από την κρίση με την επωνυμία Επόμενη Γενιά ΕΕ (Next Generation EU). Στόχος της Επόμενης Γενιάς ΕΕ είναι η αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας του COVID-19, η βιώσιμη ανάπτυξη, η διασφάλιση της ανθεκτικότητας της οικονομίας της ΕΕ και η προετοιμασία των κοινωνιών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών της μετάβασης σε μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία.
Για την επίτευξη των στόχων του ΜΑΑ, κάθε Κράτος Μέλος έχει καταρτίσει ένα Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ), το οποίο περιγράφει και καθορίζει τις επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που πρέπει να υλοποιηθούν κατά την περίοδο 2021-2026. Το ΣΑΑ της Κύπρου βασίζεται σε πέντε Άξονες Πολιτικής. Οι Άξονες Πολιτικής είναι: (1) Δημόσια υγεία και πολιτική προστασία - διδάγματα από την πανδημία, (2) Ταχεία μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία, (3) Ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, (4) Προς μια ψηφιακή εποχή, (5) Απασχόληση, κοινωνική προστασία, εκπαίδευση και ανθρώπινο δυναμικό.
Το ΣΑΑ συμπεριλαμβάνει επένδυση ύψους €7 εκ. προς υποστήριξη των προσπαθειών του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λάρνακας (ΣΥΛ) για βελτίωση της εξυπηρέτησης των καταναλωτών καθώς και για ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του οργανισμού. Η επένδυση του ΣΥΛ εμπίπτει στον Άξονα Πολιτικής 2 και πιο συγκεκριμένα στην Ενότητα 2.3 – «Έξυπνη και βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων», που περιλαμβάνει δράσεις στο πεδίο των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης.
Αποστολή του ΣΥΛ είναι η αδιάκοπη παροχή κατάλληλης ποιότητας και επαρκούς ποσότητας νερού σε λογικές τιμές, ενώ παράλληλα έχει να αντιμετωπίσει διάφορες προκλήσεις όπως οι απώλειες νερού και η ανάγκη ανανέωσης των υποδομών και εξοπλισμού. Η επένδυση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την επαρκή αντιμετώπιση των πιο πάνω προκλήσεων, μέσω της υλοποίησης δύο ξεχωριστών δράσεων. Συγκεκριμένα, το ΣΥΛ θα υλοποιήσει τα εξής έργα: (1) «Κατασκευή νέας δεξαμενής χωρητικότητας 10.000 m3 στην Κλαυδιά» (€3 εκ.), (2) «Εφαρμογή έξυπνων τεχνολογιών για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λάρνακας» (€4 εκ.).
Πιο αναλυτικά, το πρώτο μέρος της επένδυσης αφορά την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών σε νερό μέσω της ανέγερσης μιας νέας υδατοδεξαμενής στο χώρο των υφιστάμενων δεξαμενών του ΣΥΛ στην Κλαυδιά. Η νέα υδατοδεξαμενή θα είναι κατασκευασμένη από οπλισμένο σκυρόδεμα και με την ολοκλήρωσή της θα είναι δυνατή η συνεχής παροχή νερού στους καταναλωτές για τουλάχιστον 24 ώρες, στην περίπτωση διακοπής της παροχής.
Το κόστος της ανέγερσης της νέας δεξαμενής ανέρχεται στα €3 εκ. και περιλαμβάνει, πέραν της υδατοδεξαμενής, καινούριες σωληνώσεις, φρεάτια παρακολούθησης και ελέγχου με παροχόμετρα, διακόπτες και άλλο εξοπλισμό καθώς και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν το τέλος του 2021 και να ολοκληρωθούν μέχρι το 2023. Σημειώνεται ότι, η εν λόγω επένδυση θα χρηματοδοτηθεί εξολοκλήρου από το ΣΑΑ .
Το δεύτερο μέρος της επένδυσης αφορά την εφαρμογή έξυπνων τεχνολογιών στον οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα, αφορά την εγκατάσταση αυτόματου συστήματος καταγραφής μετρήσεων (έξυπνοι μετρητές) στο σύνολο των καταναλωτών που εξυπηρετεί το ΣΥΛ, καθώς και αισθητήρες ελέγχου της ποιότητας και της πίεσης του νερού σε διάφορα σημεία του δικτύου. Αναλυτικότερα, θα εγκατασταθούν περίπου 56,500 έξυπνοι μετρητές στα υποστατικά των καταναλωτών που θα έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν και να αποστέλλουν την κατανάλωση του νερού μέσω ειδικής πλατφόρμας που θα δημιουργηθεί. Έτσι, οι καταναλωτές θα είναι σε θέση να παρακολουθούν την κατανάλωση νερού στο υποστατικό τους σε πραγματικό χρόνο και να εντοπίζουν τυχόν διαρροές σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας, θα παρέχονται στους καταναλωτές προηγμένες διαδικτυακές υπηρεσίες όπως η πληρωμή λογαριασμού και η δημιουργία διάφορων αιτήσεων και αναφορών.
Παράλληλα με τα πιο πάνω, θα αναπτυχθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα λήψης αποφάσεων που θα βασίζεται στην τεχνολογία Ψηφιακών Διδύμων (Digital Twin Decision Support System). Όλα τα δεδομένα και οι πληροφορίες που απορρέουν από τα πιο πάνω συστήματα, θα ενσωματώνονται στο εν λόγω λογισμικό και σε συνδυασμό με τη χρήση εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence Τools) καθώς και υδραυλικών και ποιοτικών μοντέλων θα παρέχονται δυναμικές πληροφορίες για τη ροή, την πίεση και την ποιότητά του νερού σε κάθε σημείο του δικτύου. Μέσω αυτού του εργαλείου ο χρήστης θα μπορεί εύκολα να οδηγείται σε συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του δικτύου, τα περιθώρια βελτίωσης σε διάφορα σημεία και πιθανές απώλειες.
Το κόστος αυτής της επένδυσης ανέρχεται στα €8.75 εκ., εκ των οποίων τα €4 εκ. θα χρηματοδοτηθούν από το ΣΑΑ. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν στα μέσα του 2022 και να ολοκληρωθούν μέχρι το 2026.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η επένδυση του ΣΥΛ συμβάλλει στην πράσινη μετάβαση του οργανισμού, στην προσαρμογή και στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, καθώς και στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050. Η ανέγερση της νέας υδατοδεξαμενής σχετίζεται άμεσα με την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή καθώς αυξάνει την ικανότητα παροχής νερού στους καταναλωτές σε περίπτωση κινδύνου που σχετίζεται με το κλίμα (πλημμύρες, καταιγίδες και ανομβρία). Η εφαρμογή έξυπνων τεχνολογιών νερού θα διευκολύνει τη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων και θα συμβάλει στην οπτικοποίηση των δεδομένων για ορθή και έγκαιρη λήψη αποφάσεων, επιτρέποντας έτσι την αποτελεσματική παρακολούθηση και λειτουργία του δικτύου, τον ταχύτερο εντοπισμό διαρροών και τη συμπεριφορική αλλαγή των καταναλωτών σε σχέση με την προστασία του νερού, που αποτελεί φυσικό αγαθό του οποίου η ποσότητα φθίνει λόγω της κλιματικής αλλαγής. Συνεπώς, τα αποτελέσματα των πιο πάνω δράσεων αναμένεται ότι θα οδηγήσουν στη μείωση των απωλειών νερού και της άσκοπης σπατάλης του, με επακόλουθη μείωση της απαιτούμενης ενέργειας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την άντληση και επεξεργασία του νερού ή την παραγωγή αφαλατωμένου νερού.
Τέλος, οι προαναφερόμενες δράσεις θα συμβάλουν στην ψηφιακή μετάβαση του οργανισμού μέσω της εφαρμογής και υιοθέτησης καινοτόμων τεχνολογιών, όπως η τεχνολογία Internet of Things (IoT) για ασύρματη λήψη δεδομένων από το πεδίο, η εγκατάσταση αισθητήρων παρακολούθησης και ελέγχου του δικτύου σε πραγματικό χρόνο, η υποδομή επικοινωνίας και η χρήση της πρωτοποριακής τεχνολογίας Ψηφιακών Διδύμων και των εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης για τη δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος λήψης αποφάσεων.